Δωδεκάνησα

«Δέσποινα» των Δωδεκανήσων από τα αρχαία χρόνια, η κοσμοπολίτικη Ρόδος συγκεντρώνει στις μέρες μας πλήθη επισκεπτών που έρχονται από τα πέρατα του κόσμου για να θαυμάσουν την ασύγκριτη ομορφιά της. Σημείο αναφοράς η Παλιά (μεσαιωνική) πόλη, άριστα διατηρημένη, μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1988. Η Οδός των Ιπποτών, το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μανδράκι είναι ορισμένα μόνο από τα αξιοθέατα της πόλης με τα στενά δρομάκια, τα μικρά σπίτια και τα εντυπωσιακά ιπποτικά κτίσματα, πλαισιωμένα από περίπου 200 μεσαιωνικές εκκλησίες.

Το υπόλοιπο νησί είναι πραγματική αποκάλυψη για τον επισκέπτη με τις δαντελένιες παραλίες του και το φυσικό του πλούτο. Ονομαστή είναι η Κοιλάδα των Πεταλούδων, ένα κατάφυτο φαράγγι όπου από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβριο εμφανίζονται κατά εκατομμύρια οι πεταλούδες callimorpha quadripunctaria. Αξίζει ακόμη να δείτε την περίφημη ακρόπολη της αρχαίας Λίνδου που δεσπόζει στην κορυφή ενός βράχου 116 μ. πάνω από τη θάλασσα, καθώς και την ακρόπολη της αρχαίας Ιαλυσού και τον αρχαιολογικό χώρο της Καμείρου.

Η Κως, πατρίδα του «πατέρα της Ιατρικής» Ιπποκράτη, εντυπωσιάζει με τις ατελείωτες παραλίες με τα τιρκουάζ νερά, τον πλούτο σε αρχαία και μεσαιωνικά μνημεία και το πρωτόφαντο για τα ελληνικά δεδομένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων! Στην πόλη της Κω με τους φαρδείς δρόμους, τις μεγάλες πλατείες, πάρκα και δενδροστοιχίες, δεσπόζει το μεσαιωνικό κάστρο, ενώ η καρδιά της πόλης βρίσκεται στην πλατεία Ελευθερίας με τα ογκώδη οικοδομήματα. Διαμέσου της εντυπωσιακής Λεωφόρου των Φοινίκων ο επισκέπτης φτάνει στην πλατεία Πλατάνου ή Λότζιας όπου βρίσκεται και ο διάσημος πλάτανος του Ιπποκράτη. Σειρά έχει η αρχαία πόλη της Κω, αληθινό αρχαιολογικό πάρκο, όπου ξεχωρίζουν, η αγορά, ο βωμός του Διονύσου, οι πολυτελείς ρωμαϊκές επαύλεις με τα πλούσια ψηφιδωτά δάπεδα, η Ρωμαϊκή Οικία (Casa Romana) και η Οικία της Ευρώπης με το περίφημο ομώνυμο ψηφιδωτό, καθώς και το Ρωμαϊκό Ωδείο. Κοντά στην πόλη (3.5 χλμ. ΝΔ) βρίσκεται ένα από τα σπουδαιότερα θεραπευτήρια της αρχαιότητας, το ονομαστό Ασκληπιείο της Κω. Στην Αντιμάχεια πρέπει κανείς να επισκεφτεί το άριστα σωζόμενο ενετικό κάστρο με τα επιβλητικά τείχη του, το μοναδικό προμαχώνα, τις οικίες και τις αποθήκες. Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται το ομορφότερο χωριό του νησιού, η Ζια, χωμένο μέσα σε ένα πυκνό δάσος από κέδρους.

Η Κάλυμνος, το νησί των σφουγγαράδων, έχει καταξιωθεί στις μέρες μας ως διεθνώς αναγνωρισμένος προορισμός εναλλακτικών διακοπών για δραστηριότητες όπως η αναρρίχηση, η κατάδυση, η ορεινή πεζοπορία και σπηλαιολογία. Ακόμη αξίζει να περιπλανηθείτε στα Πόθια, την πρωτεύουσα του νησιού με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, με αρχοντικά, διώροφα και τριώροφα σπίτια, άσπρα ή στο χρώμα της ώχρας. Στην ενδοχώρα της Καλύμνου, σε απόσταση ασφαλείας από τη θάλασσα, βρίσκεται κτισμένη η παλιά πρωτεύουσα του νησιού, το Χωριό όπου δεσπόζει η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας Χαριτωμένης με το περίφημο ξυλόγλυπτο τέμπλο και το Μεγάλο Κάστρο.

Μοναδικό στην Ελλάδα είναι το Αναρριχητικό Φεστιβάλ κάθε Μάιο, οπότε και συρρέουν ορειβάτες απ’ όλο τον κόσμο σε μια συνάντηση χωρίς ανταγωνιστικό χαρακτήρα. Τέλος, μη φύγετε από την Κάλυμνο χωρίς να προμηθευτείτε το ονομαστό θυμαρίσιο μέλι της, καθώς και ντόπια μυζήθρα και κοπανιστή.

Με έκταση 15 τ. χλμ. και περίπου 150 κατοίκους, η Ψέριμος προσφέρεται για πραγματικά ήσυχες διακοπές, χωρίς αυτοκίνητα. Όλες οι παραλίες της είναι ιδανικές για βουτιές σε καταγάλανες θάλασσες, ενώ εξαιρετική είναι αυτή στον όρμο Βαθύ. Μη χάσετε το πανηγύρι της Παναγίας Γραφιώτισσας στις 14 και 15 Αυγούστου με παραδοσιακό γλέντι με λαούτα και βιολιά μέχρι πρωίας και ρεβιθάδα στο φούρνο!

Μεγάλης ομορφιάς και αδιατάρακτης γαλήνης νησάκι, η Τέλενδος ήταν μέχρι τον 6ο αι. μ.Χ. ενωμένη με την Κάλυμνο, οπότε και ένας μεγάλος σεισμός τις χώρισε. Τώρα, το στενό που τις χωρίζει είναι σημείο αναφοράς για τους λάτρεις των καταδύσεων, του wind surfing, κανό και καγιάκ. Το νησί έχει εξαίρετες παραλίες με βότσαλο και πεντακάθαρα νερά, ενώ ο απότομος βράχος που υψώνεται σε ύψος 460 μ. έχει γίνει σημαντικό αναρριχητικό πεδίο, βοηθούσης και της γειτνίασης με την Κάλυμνο. Μη φύγετε χωρίς να αγοράσετε τα παραδοσιακά υφαντά που υφαίνουν ακόμη και σήμερα σε αργαλειό οι γυναίκες του νησιού.

Η Κάρπαθος, στο νοτιότερο άκρο των Δωδεκανήσων, είναι το δεύτερο σε μέγεθος νησί αυτού του αιγαιοπελαγίτικου συμπλέγματος. Κατά βάση ορεινό νησί, ξεχωρίζει για το φυσικό της πλούτο, καθώς είναι καταφύγιο για τη μεσογειακή φώκια (monachus monachus) και για σπάνια αρπακτικά (σπιζαετός, μαυροπετρίτης, αετογερακίνα). Η Κάρπαθος, γνωστή ως «Ανεμόεσσα» στον Όμηρο, έχει καθιερωθεί ως ιδανικός τόπος για wind surfing. Η περιοχή του Αφιάρτη στα νότια του νησιού θεωρείται ως μια από τις ευνοϊκότερες παγκοσμίως περιοχές για το άθλημα αυτό χάρη στα ισχυρά μελτέμια που πνέουν σταθερά από το Μάιο ως τον Οκτώβριο.

Στο νησί τα φώτα συγκεντρώνει η Όλυμπος, στα βόρεια, ένα από τα ωραιότερα και πιο ενδιαφέροντα χωριά της Ελλάδας. Μετά από μια διαδρομή εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς, φτάνει κανείς σε ένα ζωντανό εθνολογικό μουσείο, πραγματικό αξιοθέατο. Εξίσου εντυπωσιακό και το Μεσοχώρι, κτισμένο κυριολεκτικά στη μέση της Καρπάθου, με πλακόστρωτους δρόμους και παραδοσιακά καρπαθιώτικα σπίτια με αυλές στρωμένες με βοτσαλωτά. Το εσωτερικό τους, διακοσμημένο με σπάνια ντόπια χειροποίητα υφαντά και κεντήματα, τα μεταμορφώνει σε μικρά μουσεία.

Η Κάρπαθος διακρίνεται για τον πλούσιο λαϊκό πολιτισμό της και την προσήλωση στις τοπικές παραδόσεις. Ξεχωρίζουν τα έθιμα κατά τις Απόκριες και την Καθαρή Δευτέρα, το Πάσχα στην Όλυμπο με παραδόσεις που μεταφέρονται με ευλάβεια από γενιά σε γενιά, καθώς και ο καρπαθιώτικος γάμος με προετοιμασίες που διαρκούν μία ολόκληρη εβδομάδα! Στα βόρεια της Καρπάθου βρίσκεται η Σαρία, μικρό ακατοίκητο νησάκι, επίσης καταφύγιο σπάνιων φυτών και προστατευόμενων ζώων.

Η Λέρος κατά τη μυθολογία ήταν νησί της Άρτεμης, της θεάς των δασών και του κυνηγιού. Καθόλου άδικα, καθώς προστατευμένοι όρμοι, λόφοι, πευκώνες και ελαιώνες, χαμηλές πεδινές εκτάσεις με άφθονα νερά συνθέτουν την εικόνα της. Ιδανική για ήσυχες διακοπές, η Λέρος εντυπωσιάζει με την ιταλική αρχιτεκτονική της, τις πεντακάθαρες παραλίες και το επιβλητικό κάστρο της Παναγιάς στο λόφο Απιτύκι. Για τους λάτρεις των καταδύσεων η Λέρος παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς ο βυθός της είναι γεμάτος ναυαγισμένα πλοία, ελικόπτερα και αεροπλάνα από το B΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Τα δύο πρώτα βρίσκονται στα ΝΔ της Λέρου, ενώ το τρίτο στα ΒΑ της. Και τα τρία φημίζονται για τους απόλυτα ήσυχους δαντελωτούς κολπίσκους με τα διάφανα νερά.

Η Πάτμος, γνωστή ως το «νησί της Αποκάλυψης», γιατί σε σπήλαιο του νησιού ο μαθητής του Χριστού Ιωάννης έγραψε την «Αποκάλυψη», είναι ένα από τα ιστορικότερα και ομορφότερα νησιά της Ελλάδας. Το επιβλητικό καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης, αναγνωρισμένα μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO, συγκεντρώνουν χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Μη χάσετε το Πάσχα στην Πάτμο, μοναδική κατανυκτική εμπειρία τις μέρες της Μ. Εβδομάδας, με σημαντικότερη στιγμή την τελετή του Ιερού Νιπτήρα το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης.

Η Τήλος είναι το έβδομο σε φθίνουσα τάξη από τα Δωδεκάνησα. Στα 63.000 τ.χλμ. της συναντά κανείς… τα πάντα! Τρεις παραδοσιακούς οικισμούς, το Μεγάλο Χωριό που είναι και η πρωτεύουσα του νησιού, τα πιο «τουριστικά» Λιβάδια και τον μικρό Άγ. Αντώνιο, πανέμορφες παραλίες, καταπράσινα τοπία, σπήλαια αλλά και αμέτρητα αρχαιολογικά μνημεία.Η πρωτεύουσα της Τήλου φιλοξενεί αρχαιολογικό μουσείο με παλαιοντολογικά ευρήματα από το σπήλαιο Χαρκαδιό και μικρή αρχαιολογική συλλογή με αγγεία, επιγραφές, γλυπτά κ.ά. από διάφορες περιοχές του νησιού.

Οι Aρκοί (ή Αρκιοί) είναι μια συστάδα 12 νησιών, ανατολικά από την Πάτμο και βόρεια των Λειψών. Στο μεγαλύτερο νησί βρίσκεται ο ομώνυμος οικισμός με παλαιά πέτρινα σπίτια και γραφικά ταβερνάκια. Το νησάκι Μαράθι, μόλις ένα ναυτικό μίλι από τους Αρκιούς, διαθέτει υπέροχη παραλία με σκίνα και αρμυρίκια, ιδανική για αξέχαστες βουτιές.

Η Αστυπάλαια είναι το δυτικότερο νησί του συμπλέγματος και βρίσκεται ακριβώς εκεί όπου τα Δωδεκάνησα συναντούν τις Κυκλάδες. Έτσι, μοιράζεται κάτι από την ομορφιά και των δύο νησιώτικων συνόλων στο τοπίο και την αρχιτεκτονική της. Σημείο αναφοράς η εντυπωσιακή Χώρα, ένας από τους ομορφότερους οικισμούς του Αιγαίου, αμφιθεατρικά κτισμένη σε βράχο που εισχωρεί στη θάλασσα, σχηματίζοντας δύο όρμους. Γύρω από την «πεταλούδα» που σχηματίζει το νησί απειράριθμα νησάκια και νησίδες προσφέρονται για ημερήσιες θαλάσσιες εξορμήσεις.

Η Κάσος, το νοτιότερο νησί των Δωδεκανήσων, φημίζεται για τη μεγάλη ναυτική της παράδοση με τα εντυπωσιακά σπίτια των καραβοκύρηδων, τις πολυάριθμες εκκλησίες, 102 τον αριθμό, και τα εξαιρετικά γαστρονομικά προϊόντα. Περιδιαβαίνοντας κανείς στην πρωτεύουσα του νησιού, το Φρυ, με το πειρατικό λιμανάκι, την Μπούκα, αναπολεί τις μέρες δόξας και ευμάρειας όταν η θάλασσα προσέφερε αφειδώς τα πλούτη της στην Κάσο.

Το νησάκι Αρμάθια, βορειοδυτικά της Κάσου, διαθέτει μία από τις ωραιότερες παραλίες της Μεσογείου. Νησί με τραχείς, ορεινούς, αλλά κατάφυτους όγκους, με λόφους και κοιλάδες όπου φυτρώνουν τετρακόσια είδη λουλουδιών και βοτάνων και ζουν πολλά είδη σπάνιων πουλιών (σπιζαετοί, γεράκια, αηδόνια, καρδερίνες, ερωδιοί, μελισσοφάγοι κ.ά.), η Τήλος είναι ένα τεράστιο οικολογικό πάρκο προστατευόμενο από διεθνείς συνθήκες.

Κοσμοπολίτικο νησί με έναν από τους ομορφότερους και μεγαλύτερους νεοκλασικούς οικισμούς της χώρας, η Σύμη έχει γίνει διεθνώς γνωστή τα τελευταία χρόνια για το Φεστιβάλ της (από τις αρχές Ιουλίου έως τις αρχές Σεπτεμβρίου) με πλήθος εκδηλώσεων: συναυλίες κλασικής μουσικής, έντεχνο ελληνικό τραγούδι, παραστάσεις χορού, κινηματογραφικές προβολές, εκθέσεις ζωγραφικής. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το ιστορικό μοναστήρι του Πανορμίτη στον ομώνυμο όρμο, ακολουθώντας τη μοναδική διαδρομή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που ξεκινάει από την πρωτεύουσα του νησιού.

Η Νίσυρος είναι από τα πιο όμορφα νησιά του Αιγαίου, άθικτο ακόμη από την τουριστική ανάπτυξη. Όλο το νησί θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «υπαίθριο γεωλογικό μουσείο», καθώς η Νίσυρος είναι ένας ηφαιστειακός κώνος που αναδύθηκε από τη θάλασσα 150.000 χρόνια πριν. Περπατήστε ανάμεσα στους κρατήρες και δείτε τις τρύπες που κοχλάζουν. Πραγματοποιήστε ένα συναρπαστικό ταξίδι στο χρόνο στο μοναδικό στην Ελλάδα «Ηφαιστειολογικό Μουσείο» στο χωριό Νικιά. Περιπλανηθείτε στο Μανδράκι, την πανέμορφη πρωτεύουσα του νησιού με τις πλατείες με τα καταπληκτικά βοτσαλωτά δάπεδα και τα σοκάκια με τα άσπρα ή χρωματιστά διώροφα σπίτια με τα ξύλινα μπαλκόνια. Παρατηρήστε τα σπίτια κτισμένα από ηφαιστειακά πετρώματα και μονωμένα με ελαφρόπετρα.

«Νησί Ειρήνης και Φιλίας» των νέων όλου του κόσμου, η Χάλκη προσφέρει ποιοτική παραμονή και θαυμαστή γαλήνη σε όσους την επιλέξουν για τις διακοπές τους. Επισκεφτείτε την πρωτεύουσα του νησιού, το Νημποριό: κτισμένο αμφιθεατρικά πάνω από την πεντακάθαρη κρυστάλλινη θάλασσα, διατηρεί αρχοντική ομορφιά, γραφικά σοκάκια και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των σπιτιών. Ανεβείτε μέχρι το Χωριό, την παλιά πρωτεύουσα του νησιού και ερειπωμένη καστροπολιτεία προστατευόμενη από την UNESCO. Ξεχωριστή εμπειρία το Πάσχα στη Χάλκη για όσους τυχερούς βρεθούν στο νησί: ιδιαίτερα δρώμενα και λαϊκές παραδόσεις συνθέτουν ένα έντονο σκηνικό ευλάβειας και κατάνυξης.

Οι Λειψοί βρίσκονται στα βόρεια Δωδεκάνησα και είναι το μεγαλύτερο από μια συστάδα νησιών και νησίδων, τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο περιβαλλοντικό ενδιαφέρον (ανήκουν στο δίκτυο Natura). Ενδείκνυνται για ήσυχες διακοπές, με τοπίο και ανθρώπους που προσφέρουν απλόχερα σπουδαία εσωτερική ηρεμία. Γύρω από τους Λειψούς υπάρχουν πολλά νησάκια και βραχονησίδες που προσφέρονται για παρατήρηση πουλιών, μεταξύ άλλων του σπάνιου αιγαιόγλαρου.

Το Αγαθονήσι είναι το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων. Οι τρεις οικισμοί του (Άγιος Γεώργιος, Μεγάλο και Μικρό Χωριό) χαρακτηρίζονται από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών κτισμένων κυκλικά γύρω από κοινή αυλή-αίθριο, χωρίς εξωτερικά παράθυρα. Το Αγαθονήσι είναι σημαντικό και ευαίσθητο οικοσύστημα και μαζί με τα γειτονικά νησιά εντάσσεται στην προστατευόμενη περιοχή Natura, ως πολύτιμο καταφύγιο σπάνιων πουλιών, ιδίως του υπό εξαφάνιση ασημόγλαρου.

Στο ανατολικότερο άκρο της Ελλάδας, το Καστελόριζο ή Μεγίστη αιχμαλωτίζει τον επισκέπτη με την ανυπέρβλητη ομορφιά του. Ο κεντρικός οικισμός, διατηρητέος στο σύνολό του, είναι ένα γοητευτικό σύνολο από πολύχρωμα σπίτια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής, επιβλητικές εκκλησίες και γραφικά δρομάκια. Οπωσδήποτε πρέπει να επισκεφτείτε το Γαλάζιο Σπήλαιο, το μεγαλύτερο και ωραιότερο από τα ενάλια σπήλαια της Ελλάδας, διεθνώς γνωστό για τον πλούσιο «στολισμό» του με σταλακτίτες που φωτίζονται από τις ανταύγειες των ακτινών του ήλιου. Περιπλανηθείτε με ένα καΐκι στα πανέμορφα νησάκια και βραχονησίδες, ξεκινώντας από τη Ρω, γνωστή για την «κυρά» της Δέσποινα Αχλαδιώτη που επί δεκαετίες ύψωνε μόνη της την ελληνική σημαία στην εσχατιά αυτή της χώρας.