Βόλτα στο Ενετικό Λιμάνι των Χανίων
Αριστοτεχνικά κατασκευασμένο τον 14ο αιώνα, για εμπορικούς σκοπούς και για προστασία ενάντια στις επιδρομές των πειρατών, το Ενετικό Λιμάνι των Χανίων αποτελεί στις μέρες μας το πιο χαρακτηριστικό, πολυφωτογραφημένο και ταυτόχρονα μαγικό σημείο της πόλης των Χανίων. Πολυσύχναστο σημείο, γεμάτο προσεγμένα καφέ, εστιατόρια και ταβέρνες με κρητικές νοστιμιές, μπαρ, ζαχαροπλαστεία και καταστήματα τέχνης αλλά και μνημεία που σώζονται από διαφορετικές περιόδους. Με ισσοροπημένη μείξη κρητικών, οθωμανικών και ενετικών στοιχείων, όμορφα στενά δρομάκια που οδηγούν στην παλαιά πόλη, και υπέροχη αρχιτεκτονική, το παλαιό λιμάνι μας καλεί να το γνωρίσουμε καλύτερα απολαμβάνοντας μια ανέμελη βόλτα στο χρόνο! Τι λέτε; φύγαμε παρέα;
Η περιήγηση ξεκινά...
Το παλαιό λιμάνι είναι υπέροχο κάθε ώρα της ημέρας, όλες τις εποχές του χρόνου, καθώς ο ήλιος δημιουργεί ένα διαφορετικό οπτικό αποτέλεσμα, δίνοντας την εντύπωση ενός διαφορετικού μέρους κάθε φορά που το επισκέπτεται κανείς. Ξεκινώντας την βόλτα μας από το βορειοδυτικό άκρο του λιμανιού αντικρύζουμε σε κοντινή απόσταση το στολίδι του λιμανιού, τον πανέμορφο Φάρο ενώ στα δεξιά συναντούμε τα τείχη του Φρουρίου Φιρκά, το οποίο χτίστηκε απο τους Ενετούς για να προστατεύει την είσοδο του λιμανιού. Ένα κτήριο με έντονο κεραμιδί χρώμα στην είσοδο του Φρουρίου, σίγουρα θα κεντρίσει το ενδιαφέρον σας. Εδώ στεγαζόταν άλλοτε η ναυτική φρουρά των Ενετών στα Χανιά, ενώ σήμερα το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης με μια τεράστια συλλογή ναυτικών ευρημάτων που καταδεικνύουν την πλούσια ιστορία των Χανίων και της Δ. Κρήτης. Αμέσως μετά, ακολουθούμε ένα ανηφορικό σοκάκι, την οδό Αγγέλου. Πρόκειται για ένα απο τα ομορφότερα σοκάκια της συνοικίας του Τοπανά, με χαρακτηριστικά δείγματα βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής του 16ου και 17ου αι. αποτυπωμένα στα κτήριά της. Αν έχετε όρεξη για περπάτημα μπορούμε να σεργιανίσουμε και στα επόμενα κάθετα σοκάκια στην ακτή και να οδηγηθούμε από εδώ στο εσωτερικό της πιo όμορφης πλευράς της παλιάς πόλης των Χανίων.
Συνεχίζοντας πάνω στην Ακτή Κουντουριώτη, φτάνουμε στη διασταύρωση με την Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου, ή Πλατεία Συντριβανίου όπως ήταν γνωστή παλιότερα, λόγω του οθωμανικού συντριβανιού που σήμερα κοσμεί την αυλή του Αρχαιολογικού Μουσείου Χανίων. Απο την διασταύρωση ξεκινά η Ακτή Τομπάζη με το λαμπρό δείγμα Ισλαμικής αρχιτεκτονικής, το Τζαμί του Κιουτσούκ Χασάν (ή Γιαλί Τζαμί), χτισμένο προς τιμήν του πρώτου φρουράρχου των Χανίων. Πρόκειται για το παλαιότερο μουσουλμανικό οικοδόμημα της Κρήτης, το οποίο έχει ανακαινισθεί και χρησιμοποιείται πια ως εκθεσιακός χώρος.
Περπατώντας πιο πέρα παρατηρούμε πίσω και πάνω απο τις ταβέρνες και τα μπάρ, τα βυζαντινά τείχη του λόφου του Καστελίου. Πρόκειται για τη θέση που πρωτοκατοικήθηκε στα Χανιά τη νεολιθική εποχή και όπου αναπτύχθηκε η μινωική πόλη Κυδωνία. Για να ανεβούμε στο λόφο και να απολαύσουμε την πανοραμική θέα στο λιμάνι ακολουθούμε τα σκαλοπάτια στο στενό της οδού Αφεντούλιεφ, δίπλα στο Μεγάλο Αρσενάλι. Πρόκειται για το δυτικότερο βενετσιάνικο αρσενάλι-νεώριο που έχει μεταμορφωθεί σε ένα από τα πιο όμορφα στολίδια των Χανίων και στεγάζει το Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου. Ένα συγκρότημα με 7 νεώρια ξεπροβάλουν λίγο πιο κάτω για να μας φανερώσουν πώς ήταν περίπου η ανατολική λεκάνη του λιμανιού την περίοδο της βενετοκρατίας. Τα νεώρια ήταν ανοιχτά απο την πλευρά της θάλασσας η οποία έφτανε μέχρι την είσοδο, έτσι ώστε να είναι δυνατή η ανέλκυση των σκαφών. Σήμερα στο σημείο αυτό υπάρχει μαρίνα που φιλοξενεί μικρά σκάφη αναψυχής και ψαρόβαρκες.
Περνώντας μπροστά και από τις τελευταίες ψαροταβέρνες της Ακτής Ενώσεως στον ανατολικό μυχό του λιμανιού αντικρύζουμε μπροστά μας ακόμη τρία νεώρια, τα νεώρια του Moro που πήραν το όνομα του Ενετού Προβλεπτή που πρότεινε να κατασκευαστούν. Το αριστερό ήταν το τελευταίο που ξεκίνησε να κατασκευάζεται στα χρόνια της ενετοκρατίας χωρίς να ολοκληρωθεί μέχρι και πριν από λίγα χρόνια. Σήμερα στεγάζει τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Χανίων. Ας κάνουμε μια στάση στο δεξιότερο απο τα αυτά για να επισκεφθούμε μια υπέροχη έκθεση Ελληνικής Παραδοσιακής Ναυπηγικής και Έκθεση Αρχαίας Ναυπηγικής με ενδιαφέρουσες πληροφορίες για ναυτικούς κόμπους, για τους ελληνικούς φάρους αλλά και να παρατηρήσουμε από κοντά το ομοίωμα μινωικού πλοίου του 15ου αιώνα π.Χ.
Βγαίνοντας, δεξιότερα απο τα νεώρια, βρίσκεται η παραθαλάσσια περιοχή Κουμ Καπί ("Πόρτα της Άμμου") με τον ενετικό προμαχώνα Sabbionara εξολοκλήρου μέσα στην θάλασσα, τη μοναδική σωζόμενη πύλη των ενετικών οχυρώσεων, αλλά και πολλά νεανικά καφέ, στέκια, ταβέρνες και μπαρ με θέα το κρητικό πέλαγος. Εμείς θα συνεχίσουμε τη βόλτα μας στον λιμενοβραχίονα, που προστατεύει το λιμάνι απο τα κύματα των βορείων ανέμων, με στόχο μας να φτάσουμε στον τελευταίο μας σταθμό τον υπέροχο Φάρο! Χτίστηκε από τους Ενετούς και ανακατασκευάστηκε από τους Αιγύπτιους στις αρχές του 19ου αιώνα, παίρνοντας το σχήμα του μιναρέ που διατηρείται μέχρι σήμερα. Απο τον φάρο, όπως και σε όλη την βόλτα μας πάνω στον λιμενοβραχίονα, απολαμβάνουμε μια διαφορετική πανοραμική άποψη του λιμανιού, της παλιάς πόλης των Χανίων με φόντο τα Λευκά Όρη στο βάθος!
Το Ενετικό Λιμάνι των Χανίων μοιάζει με έναν υπέροχο λαβύρινθο, που σας καλεί να το εξερευνήσετε απ’ άκρη σ’ άκρη! Αυτό που σας υπόσχεται είναι ότι θα το ερωτευθείτε με την πρώτη ματιά και θα το ανακαλείτε συχνά στη μνήμη σας με μια γλυκιά νοσταλγία αφού φύγετε από την Κρήτη!
Extra tip: Αν δεν είστε όμως φίλος του περπατήματος, προτείνουμε μία βόλτα με άμαξα που θα σας περιμένει έξω από το Γιαλί Τζαμί.