Γαστρονομία
ΓΡΕΒΕΝΑ
Η πρασοτηγανιά, κομμάτια χοιρινού δηλαδή στο τηγάνι με πράσα και μπόλικο κόκκινο πιπέρι, η απλή, γρήγορη και χορταστική ζυμαρόπιτα ή αλευρόπιτα, η τηγανητή ούρδα (μυζήθρα) με βούτυρο και αυγό, τα μανιτάρια στιφάδο, το κουρκούτι με μπάτζιο, η τραχανόπιτα και η κρεμμυδόπιτα, η κότα ή το πρόβατο και το ζυγούρι με πέτουρα, οι τραχανόσουπες, όπως και κάθε λογής χορτόπιτες, τα σαλιάρια, γλυκά του γάμου με φύλλο και καρύδι, οι λαγγίτες, ένα είδος κρέπας πολύ πριν μάθουμε τις κρέπες, η μουσταλευριά, που εκεί λέγεται μπελντές, και τα γλυκά σουτζούκια, με μούστο και καρύδια, είναι μερικά από τα πιάτα του γρεβενιώτικου τραπεζιού.
Σπανιότερα απαντώνται πιάτα όπως η μπουκουβάλα, τριμμένη ψίχα ψωμιού μαζί με τριμμένη φέτα που δουλεύονται σε μια πετσέτα μέχρι να γίνουν ζυμαρένια μπάλα, μεζές και δεκατιανό για τους νεότερους, αλλά και οι διάφορες παπάρες, όπως η κρασοπαπάρα, η λιγδοπαπάρα, η τραχανοπαπάρα, η μπατζιοπαπάρα και το σκορδάρι, ζωμοί δηλαδή με βάση το καυτό νερό και κάποιο συμπλήρωμα (που χάριζε το πρώτο συνθετικό στην παπάρα), όπου το συνήθως μπαγιάτικο ψωμί αφράτευε και γινόταν ένα σχεδόν πλήρες, δυναμωτικό γεύμα.
Σήμερα, ο επισκέπτης της περιοχής θα απολαύσει τα νόστιμα ντόπια κρέατα, μαγειρεμένα με πολλούς τρόπους, με κύριο τα κοντοσούβλια, που οι ντόπιοι αποκαλούν κεμπάπ, με χοιρινό, αρνί ή πρόβατο. Φυσικά, δεν λείπουν οι πίτες, με φύλλο ή χωρίς, οι τηγανιές, με χοιρινό, με λουκάνικα ή κοτόπουλο - και βέβαια οι παρασκευές με μανιτάρια, φρέσκα στην εποχή τους αλλά και αποξηραμένα. Στις ταβέρνες των πιο ορεινών χωριών είναι πολύ πιθανό να βρει κανείς καλομαγειρεμένο κυνήγι, ειδικά την εποχή που επιτρέπεται. Αγριογούρουνο τηγανιά και μαγειρευτό, λαγός στο κουρκούτι -κάτι σαν το αρκαδικό λαγωτό με καρύδια και σκόρδο- και στην κατσαρόλα, αλλά και πτερωτά θηράματα, ψητά και μαγειρευτά είναι κάποιες από τις παλιές συνταγές του τόπου που μέχρι σήμερα σερβίρονται καθώς παραμένουν ιδιαίτερα αγαπητές χάρη στη νοστιμιά τους.
Στα εστιατόρια της πόλης θα συναντήσετε μανιτάρια, άγρια και καλλιεργημένα, σε κάθε εκδοχή. Πέρα από τους κλασικούς τρόπους μαγειρέματος -ψητά, τηγανητά, σε πίτες και σούπες- θα τα βρείτε σε πιο δημιουργικές εκδοχές τους, αλλά και ως τουρσί, γλυκό κουταλιού και μαρμελάδα, αλλά και ως λικέρ.
Γεύσεις από τα Γρεβενά
Η κουζίνα των ορέων
Η κουζίνα των Γρεβενών αντανακλά τόσο την πληθυσμιακή σύνθεση της περιοχής όσο και τις παραγωγικές της δυνατότητες. Ντόπιοι, μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι Βλάχοι και Κοπατσαραίοι, πρόσφυγες μετά το 1922, άφησαν το μαγειρικό τους αποτύπωμα, το οποίο σε συνδυασμό με το κρύο κλίμα, που δεν επιτρέπει την καλλιέργεια της ελιάς ή των εσπεριδοειδών, αλλά αντίθετα ευνοεί τα όσπρια και λαχανικά όπως το πράσο, διαμόρφωσαν τη γαστρονομία της περιοχής. Ετσι, δεν είναι παράξενο που στις πιο παλιές παραδοσιακές συνταγές συναντάμε το χοιρινό λίπος (λίγδα στη ντοπιολαλιά) στη θέση του ελαιόλαδου και την ξινάδα (χυμός από κορόμηλα ή άγουρα σταφύλια) στη θέση του λεμονιού, όπως και πολλές συνταγές με πράσο (πρασόπιτα, πρασοτηγανιά, πρασοζούμι και άλλα).Η πρασοτηγανιά, κομμάτια χοιρινού δηλαδή στο τηγάνι με πράσα και μπόλικο κόκκινο πιπέρι, η απλή, γρήγορη και χορταστική ζυμαρόπιτα ή αλευρόπιτα, η τηγανητή ούρδα (μυζήθρα) με βούτυρο και αυγό, τα μανιτάρια στιφάδο, το κουρκούτι με μπάτζιο, η τραχανόπιτα και η κρεμμυδόπιτα, η κότα ή το πρόβατο και το ζυγούρι με πέτουρα, οι τραχανόσουπες, όπως και κάθε λογής χορτόπιτες, τα σαλιάρια, γλυκά του γάμου με φύλλο και καρύδι, οι λαγγίτες, ένα είδος κρέπας πολύ πριν μάθουμε τις κρέπες, η μουσταλευριά, που εκεί λέγεται μπελντές, και τα γλυκά σουτζούκια, με μούστο και καρύδια, είναι μερικά από τα πιάτα του γρεβενιώτικου τραπεζιού.
Σπανιότερα απαντώνται πιάτα όπως η μπουκουβάλα, τριμμένη ψίχα ψωμιού μαζί με τριμμένη φέτα που δουλεύονται σε μια πετσέτα μέχρι να γίνουν ζυμαρένια μπάλα, μεζές και δεκατιανό για τους νεότερους, αλλά και οι διάφορες παπάρες, όπως η κρασοπαπάρα, η λιγδοπαπάρα, η τραχανοπαπάρα, η μπατζιοπαπάρα και το σκορδάρι, ζωμοί δηλαδή με βάση το καυτό νερό και κάποιο συμπλήρωμα (που χάριζε το πρώτο συνθετικό στην παπάρα), όπου το συνήθως μπαγιάτικο ψωμί αφράτευε και γινόταν ένα σχεδόν πλήρες, δυναμωτικό γεύμα.
Σήμερα, ο επισκέπτης της περιοχής θα απολαύσει τα νόστιμα ντόπια κρέατα, μαγειρεμένα με πολλούς τρόπους, με κύριο τα κοντοσούβλια, που οι ντόπιοι αποκαλούν κεμπάπ, με χοιρινό, αρνί ή πρόβατο. Φυσικά, δεν λείπουν οι πίτες, με φύλλο ή χωρίς, οι τηγανιές, με χοιρινό, με λουκάνικα ή κοτόπουλο - και βέβαια οι παρασκευές με μανιτάρια, φρέσκα στην εποχή τους αλλά και αποξηραμένα. Στις ταβέρνες των πιο ορεινών χωριών είναι πολύ πιθανό να βρει κανείς καλομαγειρεμένο κυνήγι, ειδικά την εποχή που επιτρέπεται. Αγριογούρουνο τηγανιά και μαγειρευτό, λαγός στο κουρκούτι -κάτι σαν το αρκαδικό λαγωτό με καρύδια και σκόρδο- και στην κατσαρόλα, αλλά και πτερωτά θηράματα, ψητά και μαγειρευτά είναι κάποιες από τις παλιές συνταγές του τόπου που μέχρι σήμερα σερβίρονται καθώς παραμένουν ιδιαίτερα αγαπητές χάρη στη νοστιμιά τους.
Στα εστιατόρια της πόλης θα συναντήσετε μανιτάρια, άγρια και καλλιεργημένα, σε κάθε εκδοχή. Πέρα από τους κλασικούς τρόπους μαγειρέματος -ψητά, τηγανητά, σε πίτες και σούπες- θα τα βρείτε σε πιο δημιουργικές εκδοχές τους, αλλά και ως τουρσί, γλυκό κουταλιού και μαρμελάδα, αλλά και ως λικέρ.