Γεωπάρκα στην Ελλάδα

Καμία περιγραφή δεν μπορεί να αποτυπώσει το μεγαλείο και τη σπάνια ομορφιά του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, ένα από τα δύο μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση στον κόσμο. Απολιθωμένοι κορμοί, διάσπαρτοι σε μια έκταση 150 τ. χλμ., η οποία περικλείεται από τους οικισμούς Σίγρι, Ερεσός και Άντισσα στη δυτική Λέσβο, μαρτυρούν με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο την «κοσμογονία» που σημάδεψε τη γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Έντονες ηφαιστειακές εκρήξεις είχαν ως αποτέλεσμα την εκτόξευση τεράστιας ποσότητας στάχτης, που σε σύντομο διάστημα κάλυψε την περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται το Απολιθωμένο Δάσος.

Οι διεργασίες της φύσης, που ακολούθησαν, οδήγησαν στην αντικατάσταση, μόριο προς μόριο, της οργανικής φυσικής ουσίας των δέντρων. Η αντικατάσταση έγινε τόσο τέλεια, ώστε τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους να διατηρούνται μέχρι σήμερα σε άριστη κατάσταση. Εκατοντάδες κορμοί -ο μεγαλύτερος με ύψος 20 μέτρα!- από κωνοφόρα και άλλα δέντρα∙ τα χρώματά τους λαμπερά, σε όλες τις αποχρώσεις του κόκκινου, του κίτρινου, του πράσινου και του μαύρου∙ γιγαντιαία ριζικά συστήματα σε πλήρη ανάπτυξη… συγκροτούν ένα σύνολο μοναδικό, αιώνιο μνημείο της παντοδύναμης φύσης, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί ως «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» και έχει ανακηρυχτεί ως κορυφαίο Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο για την περίοδο 2011-2014.

Φαράγγια, σπήλαια, πανέμορφα μονοπάτια και πυκνά δάση συγκροτούν ένα αληθινό μουσείο φυσικής ιστορίας, ενώ η μεγάλη βιοποικιλότητα, με μοναδικά ενδημικά είδη χλωρίδας και πανίδας, δημιουργούν ένα ζωντανό «υφαντό». Καλώς ήρθατε στο Φυσικό Πάρκο του Ψηλορείτη στην Κρήτη, τόπο άγριας ομορφιάς που θα σας προσφέρει μεγάλες συγκινήσεις.

Τα φυσικά και ανθρωπογενή μονοπάτια, που ξετυλίγονται στον ορεινό όγκο, θα φέρουν όλους εσάς που αγαπάτε την πεζοπορία σε επαφή με την αρχέγονη φύση. Το μονοπάτι της Μυγιάς, η διαδρομή από το Δοξαρό έως τις Πτυχές του Βώσακου και η επίσκεψη στο φαράγγι των Πλατανιών, με την άρτια σήμανση και την υποδειγματική συντήρηση, θα σας δώσουν την ευκαιρία να ξεφύγετε από την καθημερινότητα της πόλης.

Όταν στέκεται κανείς στις κορυφές του Χελμού στην Πελοπόννησο έχει σίγουρα την αίσθηση πως βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν αρχαίο βυθό, σμιλεμένο από τη δύναμη της θάλασσας, που έχει αναδυθεί πριν από εκατομμύρια χρόνια. Είναι ένας χώρος μυστηριακός, με πάρα πολλά αξιοθέατα.

Παλαιότερα ο Χελμός ονομαζόταν Αροάνια Όρη. Πρόκειται για την τρίτη σε ύψος οροσειρά της Πελοποννήσου, μετά τον Ταΰγετο και τη Ζήρια. Εδώ, θα συναντήσετε τα νερά της Στυγός, τα Καλάβρυτα με τα ονομαστά μοναστήρια και το σύγχρονο Χιονοδρομικό Κέντρο, το αστεροσκοπείο του Χελμού, τη λίμνη Τσιβλού. Οι έμπειροι ορειβάτες μπορείτε να χαρείτε μερικές από τις πιο απαιτητικές διαδρομές της Ελλάδας, όπως αυτήν στα Χτένια Χελμού, ενώ οι πιο στοχαστικοί περιπατητές θα περιπλανηθείτε σε ορεινά, μαγευτικά μονοπάτια.

Ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου βρίσκεται στο Ζαγόρι της Ηπείρου, βόρεια της πόλης των Ιωαννίνων. Στις λόχμες και τις καταφυγές του Βίκου έχουν εντοπιστεί ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από το 40.000 π.Χ. Η γεωλογική διαμόρφωση της περιοχής είναι υδατογενής, με το νερό να «ζωγραφίζει» τοπία απίστευτης ομορφιάς. Η περιοχή ονομάζεται και «Δρυμός των Μεγάλων Κορυφών» εξαιτίας των έντονων εξάρσεων των βουνών. Εδώ μπορείτε να συναντήσετε από τους πιο εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς στην Ελλάδα, με πέντε σπηλαιοβάραθρα, κάθετα τα περισσότερα, με μεγαλύτερο και δεύτερο στον κόσμο το βάραθρο της Προβατίνας (με βάθος 407 μέτρα).

Με μαγευτικές διαδρομές και πλήθος αθλητικών, πεζοπορικών και ορειβατικών δραστηριοτήτων, ο Δρυμός σας προσκαλεί όλες τις εποχές του χρόνου. Οι παραδοσιακοί οικισμοί, ανέγγιχτοι από το πέρασμα του χρόνου, αποτελούν οάσεις φιλοξενίας και αναψυχής στην αγκαλιά της φύσης.

Περίπου 18 χλμ. νότια της Νεάπολης Λακωνίας, (8 χλμ. από το χωριό του Αγίου Νικολάου) βρίσκεται το απολιθωμένο Φοινικόδασος του Καβομαλιά, που συμπεριλαμβάνεται στον Άτλαντα των Γεωλογικών Μνημείων του Αιγαίου και σήμερα διεκδικεί με ισχυρά ερείσματα μία θέση στο Δίκτυο των Γεωπάρκων της Ευρώπης.

Αλληλεπίδραση πολλών γεωλογικών φαινομένων, στη διάρκεια εκατομμυρίων ετών, οδήγησε στη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους. Η μοναδικότητα του έγκειται, κυρίως, στον τρόπο απολίθωσης των κορμών του. Πριν 2–3 εκατομμύρια χρόνια, όταν το κλίμα στην περιοχή ήταν υποτροπικό, υπήρχε ένα τεράστιο φοινικόδασος, στο οποίο οι φοίνικες και χουρμαδιές αναμειγνύονταν με κωνοφόρα και πλατύφυλλα δέντρα. Το δάσος αυτό, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, σκεπάστηκε με νερό με αποτέλεσμα τα δέντρα να «ασβεστωθούν» και να μην πυριτιωθούν από τις τέφρες κάποιου ηφαιστείου, όπως συνέβη στα άλλα απολιθωμένα δάση της Ελλάδας.

Οι απολιθωμένοι κορμοί των δέντρων σε συνδυασμό με το άγριο και υποβλητικό τοπίο του Καβομαλιά και τα καταγάλανα νερά της ακτής της Αγίας Μαρίνας, συνθέτουν ένα σκηνικό απερίγραπτου φυσικού κάλλους που θα σας μαγέψει. Ορισμένους μάλιστα κορμούς τους διαπερνάει η θάλασσα και ξεπηδάει από μέσα τους σαν σιντριβάνι! Ολόγυρα στην ακτή και ακόμη πιο βαθιά στους γύρω αγρούς, μπορείτε να περπατήσετε ανάμεσα σε πουρνάρια και σκίνους που είναι φυτρωμένοι σε χώμα γεμάτο με όστρακα, κοχύλια, αστερίες, καβούρια και άφθονα απολιθώματα. Αξίζει να κάνετε μια βουτιά από τα βράχια του απολιθωμένου δάσους για να δείτε με τη μάσκα σας το υποβρύχιο τμήμα του!