Πολιτισμός
ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Περάστε την μεγάλη πύλη με το οικόσημο του Αλή Πασά, και μεταφερθείτε σε μια άλλη εποχή, τότε που το κάστρο αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Εδώ αναπτύχθηκαν τα ελληνικά γράμματα, εδώ δίδαξαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους, εδώ σπούδασαν την τέχνη του πολέμου οι μεγάλοι οπλαρχηγοί. Εδώ έζησε ο Αλή Πασάς, αυτή η εμβληματική και αινιγματική μορφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με το μεγάλο του έρωτα με την κυρά-Βασιλική αλλά και την θανάτωση της κυρά-Φροσύνης, ερωμένης του γιου του.
Το κάστρο
Το επιβλητικό κάστρο των Ιωαννίνων σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες χτίστηκε επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α', το 528 μ.Χ., στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την οχύρωση του Βυζαντινού κράτους, μια φιλόδοξη εκδήλωση της κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η σημερινή μορφή του Κάστρου είναι στο μεγαλύτερο μέρος έργο της εποχής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με ενσωματωμένες παλαιότερες βυζαντινές οικοδομικές φάσεις.
Το κάστρο χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη ΒΔ ακρόπολη, όπου δεσπόζει το Ασλάν Τζαμί, τη ΝΑ ακρόπολη με το περίφημο Ιτς Καλέ και, τέλος, την καθαυτό Καστροπολιτεία, την παλαιά, περίτειχη πόλη των Ιωαννίνων. Η έκταση μέσα στα τείχη του είναι 200 στρέμματα περίπου.
Τα κτίσματα του κάστρου
Στη ΒΑ ακρόπολη, ήταν κτισμένα τα ανάκτορα των Βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Σήμερα στην κορυφή της δεσπόζει το Τζαμί του Ασλάν πασά (1618) που φιλοξενεί το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο Ιωαννίνων, τον μεσαιωνικό πύργο, το Μουσείο «Φώτη Ραπακούση» και τον Mεντρεσέ (ιεροδιδασκαλείο).
Η δεύτερη ακρόπολη νοτιοανατολικά, είναι γνωστή ως Ιτς-Καλέ, δηλ. εσωτερικό φρούριο με το Φετιχέ Τζαμί (1795), χτισμένο και ανακαινισμένο από τον Αλή Πασά. Στο κέντρο της, στη θέση που βρίσκονταν τα Σεράγια του Αλή πασά, στεγάζεται σήμερα το Βυζαντινό Μουσείο. Εδώ βρίσκονται επίσης οι τάφοι του Aλή Πασά και της πρώτης του γυναίκας, η πυριτιδαποθήκη, το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων και το θησαυροφυλάκιο με τη βυζαντινή συλλογή αργυροχοΐας. Τέλος το καλοδιατηρημένο κτήριο με τις χαρακτηριστικές καμινάδες κάποτε στέγαζε τα μαγειρεία ενώ σήμερα είναι ένα πολύ γραφικό καφέ, που αναβιώνει τον αέρα της παλιάς πόλης και στο οποίο αξίζει να κάνετε μία στάση!
Μέσα στο Κάστρο και ανάμεσα στα σπίτια του οικισμού σώζεται το μεγαλόπρεπο Σουφαρί Σαράι, με τους δυο ορόφους που στέγαζε τη σχολή ιππικού των Ιωαννίνων, η Τουρκική βιβλιοθήκη, η Εβραϊκή συναγωγή, τα ερείπια του βυζαντινού Λουτρού, το σπίτι του Πασά Καλού (στα τείχη του Κάστρου).
Μάρτυρες του βυζαντινού παρελθόντος είναι ο λεγόμενος πύργος του Βοημούνδου στην νοτιοανατολική ακρόπολη που χτίστηκε το 1082, κατά την περίοδο της νορμανδικής εκστρατείας στην Ήπειρο και ο πύργος του Θωμά, δεξιά της κεντρικής πύλης του Κάστρου.
Τα μουσεία της καστροπολιτείας
Μέσα στο κάστρο των Ιωαννίνων λειτουργούν τρία πολύ αξιόλογα μουσεία που δεν πρέπει να παραλείψετε να επισκεφθείτε! Πρόκειται για:
- το Βυζαντινό Μουσείο, στην ακρόπολη του Ιτς Καλέ, με σημαντικότατες συλλογές νομισμάτων, γλυπτών και κειμηλίων
- το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο Ιωαννίνων, το οποίο βρίσκεται στο τζαμί του Ασλάν Πασά. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει τα Οθωμανικά λουτρά και τη βιβλιοθήκη με σπουδαία γραπτά μνημεία, καθώς και τοπικές φορεσιές, το δαμασκηνό σπαθί του Καραϊσκάκη και συλλογές αργυροχρυσοχοΐας.
- το Μουσείο Φώτη Ραπακούση, απέναντι από το Τζαμί του Ασλάν Πασά. Πρόκειται για μουσείο πολεμικής ιστορίας κυρίως, με σπουδαία εκθέματα από την προεπαναστατική περίοδο μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους.
Η Καστροπολιτεία των Ιωαννίνων
Στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης των Ιωαννίνων διατηρείται μέχρι σήμερα μια μοναδική καστροπολιτεία, σημείο αναφοράς της πόλης, αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την πλούσια ιστορία της περιοχής. Αποτελεί το αρχαιότερο βυζαντινό κάστρο της ελληνικής επικράτειας, με αδιάκοπη ιστορία καθώς είναι ένα από τα ελάχιστα κάστρα στην Ελλάδα που εξακολουθεί να κατοικείται μέχρι σήμερα.Περάστε την μεγάλη πύλη με το οικόσημο του Αλή Πασά, και μεταφερθείτε σε μια άλλη εποχή, τότε που το κάστρο αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Εδώ αναπτύχθηκαν τα ελληνικά γράμματα, εδώ δίδαξαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους, εδώ σπούδασαν την τέχνη του πολέμου οι μεγάλοι οπλαρχηγοί. Εδώ έζησε ο Αλή Πασάς, αυτή η εμβληματική και αινιγματική μορφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με το μεγάλο του έρωτα με την κυρά-Βασιλική αλλά και την θανάτωση της κυρά-Φροσύνης, ερωμένης του γιου του.
Το κάστρο
Το επιβλητικό κάστρο των Ιωαννίνων σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες χτίστηκε επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α', το 528 μ.Χ., στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την οχύρωση του Βυζαντινού κράτους, μια φιλόδοξη εκδήλωση της κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η σημερινή μορφή του Κάστρου είναι στο μεγαλύτερο μέρος έργο της εποχής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με ενσωματωμένες παλαιότερες βυζαντινές οικοδομικές φάσεις.
Το κάστρο χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη ΒΔ ακρόπολη, όπου δεσπόζει το Ασλάν Τζαμί, τη ΝΑ ακρόπολη με το περίφημο Ιτς Καλέ και, τέλος, την καθαυτό Καστροπολιτεία, την παλαιά, περίτειχη πόλη των Ιωαννίνων. Η έκταση μέσα στα τείχη του είναι 200 στρέμματα περίπου.
Τα κτίσματα του κάστρου
Στη ΒΑ ακρόπολη, ήταν κτισμένα τα ανάκτορα των Βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Σήμερα στην κορυφή της δεσπόζει το Τζαμί του Ασλάν πασά (1618) που φιλοξενεί το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο Ιωαννίνων, τον μεσαιωνικό πύργο, το Μουσείο «Φώτη Ραπακούση» και τον Mεντρεσέ (ιεροδιδασκαλείο).
Η δεύτερη ακρόπολη νοτιοανατολικά, είναι γνωστή ως Ιτς-Καλέ, δηλ. εσωτερικό φρούριο με το Φετιχέ Τζαμί (1795), χτισμένο και ανακαινισμένο από τον Αλή Πασά. Στο κέντρο της, στη θέση που βρίσκονταν τα Σεράγια του Αλή πασά, στεγάζεται σήμερα το Βυζαντινό Μουσείο. Εδώ βρίσκονται επίσης οι τάφοι του Aλή Πασά και της πρώτης του γυναίκας, η πυριτιδαποθήκη, το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων και το θησαυροφυλάκιο με τη βυζαντινή συλλογή αργυροχοΐας. Τέλος το καλοδιατηρημένο κτήριο με τις χαρακτηριστικές καμινάδες κάποτε στέγαζε τα μαγειρεία ενώ σήμερα είναι ένα πολύ γραφικό καφέ, που αναβιώνει τον αέρα της παλιάς πόλης και στο οποίο αξίζει να κάνετε μία στάση!
Μέσα στο Κάστρο και ανάμεσα στα σπίτια του οικισμού σώζεται το μεγαλόπρεπο Σουφαρί Σαράι, με τους δυο ορόφους που στέγαζε τη σχολή ιππικού των Ιωαννίνων, η Τουρκική βιβλιοθήκη, η Εβραϊκή συναγωγή, τα ερείπια του βυζαντινού Λουτρού, το σπίτι του Πασά Καλού (στα τείχη του Κάστρου).
Μάρτυρες του βυζαντινού παρελθόντος είναι ο λεγόμενος πύργος του Βοημούνδου στην νοτιοανατολική ακρόπολη που χτίστηκε το 1082, κατά την περίοδο της νορμανδικής εκστρατείας στην Ήπειρο και ο πύργος του Θωμά, δεξιά της κεντρικής πύλης του Κάστρου.
Τα μουσεία της καστροπολιτείας
Μέσα στο κάστρο των Ιωαννίνων λειτουργούν τρία πολύ αξιόλογα μουσεία που δεν πρέπει να παραλείψετε να επισκεφθείτε! Πρόκειται για:
- το Βυζαντινό Μουσείο, στην ακρόπολη του Ιτς Καλέ, με σημαντικότατες συλλογές νομισμάτων, γλυπτών και κειμηλίων
- το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο Ιωαννίνων, το οποίο βρίσκεται στο τζαμί του Ασλάν Πασά. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει τα Οθωμανικά λουτρά και τη βιβλιοθήκη με σπουδαία γραπτά μνημεία, καθώς και τοπικές φορεσιές, το δαμασκηνό σπαθί του Καραϊσκάκη και συλλογές αργυροχρυσοχοΐας.
- το Μουσείο Φώτη Ραπακούση, απέναντι από το Τζαμί του Ασλάν Πασά. Πρόκειται για μουσείο πολεμικής ιστορίας κυρίως, με σπουδαία εκθέματα από την προεπαναστατική περίοδο μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους.