Ιερό της Αυλιδείας Αρτέμιδος: Η Αυλίδα του μύθου και της ιστορίας

Σε μικρή απόσταση από το "κλεινόν άστυ", βρίσκεται ένας αρχαιολογικός χώρος παντελώς άγνωστος στο πλατύ κοινό. Τόπος κατάφωρος από μνήμες μιας από τις ωραιότερες και σημαντικότερες στιγμές της ιστορίας της ανθρωπότητας: το ιερό της Αυλιδείας Αρτέμιδος. Ακόμα και οι κάτοικοι των γύρω οικισμών, αλλά και του κοντινού μεγάλου αστικού κέντρου, της Χαλκίδας, τον αγνοούν ή, αν συμπτωματικά έχουν ακούσει για την ύπαρξη του, δεν επιχείρησαν να τον επισκεφτούν ποτέ. Ίσως και για το ότι η πρόσβαση σ’ αυτόν είναι μάλλον δύσκολη, γιατί η διαδρομή είναι περίπλοκη και οι πινακίδες που υπάρχουν δεν είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικές.

Η Αυλίδα είναι  προεξοχή της βορειοανατολικής ακτής της Βοιωτίας, στο Νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Η αρχαία Αυλίδα βρίσκεται στο δρόμο για τη Χαλκίδα, σε μια έκταση που περιγράφεται από το Μεγάλο Βουνό και τους φυσικούς όρμους Μικρό Βαθύ και Μεγάλο Βαθύ. Το ιερό της Άρτεμης βρίσκεται στο Μικρό Βαθύ, μέσα σε βιομηχανική περιοχή. Η σημασία των λιμανιών της Αυλίδας για την επικοινωνία του ελλαδικού κορμού με τη Μικρά Ασία θα πρέπει να ήταν πολύ μεγάλη ήδη από τα προϊστορικά χρόνια. Στα λιμάνια αυτά, σύμφωνα με την παράδοση, συγκεντρώθηκε ο στόλος των Μυκηναίων 2 φορές, για να πλεύσει, υπό την αρχηγία του Αγαμέμνονα στην Τροία.

"Στην Αυλίδα υπάρχει ναός της Αρτέμιδος και αγάλματά της μαρμάρινα, ένα με δάδες και άλλο που την παριστάνει να τοξεύει. Μπροστά από το ναό βρίσκονται φυτρωμένοι φοίνικες. Λένε πως, όταν οι Έλληνες επρόκειτο να θυσιάσουν στο βωμό την Ιφιγένεια, σύμφωνα με τη μαντεία του Κάλχαντος, η θεά αντί της Ιφιγένειας τοποθέτησε ένα ελάφι. " (Παυσανίας ο Περιηγητής, 2^ος αιώνας μ.Χ.)

Ο ναός της Άρτεμης βρέθηκε τυχαία το 1941. Η ανακάλυψη του έλυσε οριστικά το πρόβλημα της τοπογραφικής του ταύτισης καθώς και της αρχαίας πόλης της Αυλίδας που εκτεινόταν μεταξύ των 2 όρμων. Η πλήρης εικόνα του αρχαιολογικού χώρου οφείλεται στον αρχαιολογικό ανασκαφέα (κατά τα έτη 1956 και 1958-1961) Ιωάννη Θρεψιάδη. Ο ναός ήταν το σημαντικότερο οικοδόμημα του ιερού της Άρτεμης. Είναι χωρισμένος σε 3 μέρη:

• Ανοιχτός πρόναος με 4 ή 6 κίονες.
• Κυρίως ναός ή σηκός, ο οποίος διαιρείται σε 3 κλίτη με 2 σειρές 4 ιωνικών κιόνων.
• Κλειστός οπισθόδομος (άδυτο)

Μέσα σε περίβολο 8μ. ανατολικά του ναού, βρέθηκε η "Ιερά Κρήνη", τετράγωνη υπόγεια κατασκευή. Νότια του ναού βρίσκεται ένα συγκρότημα κτηρίων των ελληνιστικών χρόνων. Οι φοίνικες, που υπήρχαν μπροστά στο ιερό, σε συνδυασμό με το ότι το αρχαίο λιμάνι πλησίαζε πολύ το ιερό, δημιουργούσαν ένα μαγευτικό σκηνικό. Ο σημερινός δρόμος περνάει ακριβώς μπροστά από το ναό και τον χωρίζει από το βωμό του και την ιερή κρήνη, την οποία αναφέρει ο Όμηρος για το "αγλαόν ύδωρ" της. Τόπος κατάφωρος από μνήμες μιας από τις ωραιότερες και σημαντικότερες στιγμές της ιστορίας της ανθρωπότητας. Αξίζει να τον επισκεφτείτε. Σπεύσατε!

ΘΕΟΧΆΡΗΣ ΧΡΗΣΤΊΔΗΣ ΦΙΛΌΛΟΓΟΣ- ΙΣΤΟΡΙΚΌΣ