4 MIN
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Δρυοδάσος της Φολόης
Σημείο αναφοράς για το δασικό πλούτο της ορεινής Ηλείας και γενικότερα της Ελλάδας, αποτελεί το περίφημο δρυοδάσος της Φολόης. Το αυτοφυές αυτό δάσος είναι μοναδικό σε όλη την Ευρώπη τόσο σε ομορφιά όσο και σε ιδιαιτερότητα με τις θεόρατες πλατύφυλλες βελανιδιές του.
Το δάσος αυτό βρίσκεται στο Οροπεδίο της Φολόης, στους νότιους πρόποδες της Οροσειράς του Ερυμάνθου και απέχει μόλις 25 χιλιόμετρα από την κοιτίδα του Ολυμπισμού, την Αρχαία Ολυμπία. Το δρυοδάσος της Φολόης εκτείνεται μέσα στις συλλεκτήριες λεκάνες των ποταμών Ερύμανθου ανατολικά, που αποτελεί και το φυσικό όριο μεταξύ Ηλείας και Αρκαδίας και του Ομηρικού ποταμού Σελλήεντα ή Ηλειακού Λάδωνα νοτιοδυτικά. Η έκταση που καλύπτει το δρυοδάσος Φολόης ανέρχεται στα 25.000 στρέμματα και ανήκει κατά απόλυτο νομή και κυριότητα στο ελληνικό Δημόσιο. Οι δυσμενείς κλιματοεδαφικές συνθήκες προσδίδουν στο δάσος προστατευτικό χαρακτήρα τόσο στο έδαφος όσο στις καλλιέργειες και στα έργα πολιτισμού, από τα οποία διέρχονται οι ποταμοί Αλφειός και Πηνειός. Το δασικό σύμπλεγμα Κάπελης-Φολόης με μέσο ύψος 600 μέτρα είναι ένα πλούσιο οικοσύστημα με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Στο δάσος κυριαρχούν οι ψηλές ευθύκορμες βελανιδιές. Στο παρελθόν χαρακτηριζόταν από πλούσια πανίδα, καθώς μπορούσε να συναντήσει κανείς ζαρκάδια, ελάφια και αγριογούρουνα. Στις μέρες μας συναντάμε αλεπούδες, νυφίτσες, κουνάβια, σκαντζόχοιρους, χελώνες, και πολλά πτηνά όπως, πέρδικες, τρυγόνια, κορυδαλλούς, δρυοκολάπτες, κουκουβάγιες και άλλα.
Στην αρχαιότητα, η βελανιδιά, επειδή ήταν το μεγαλοπρεπέστερο δένδρο, ήταν αφιερωμένη στον Δία και είχε τις προστάτιδές της, τις νύμφες Δρυάδες. Τα δάση της βελανιδιάς ήταν ιερά και προστατεύονταν με κάθε τρόπο. Τα βελανίδια παλαιότερα είχαν μεγάλη αξία, όχι τόσο ως κτηνοτροφή, που ήταν μία από τις χρήσεις τους, όσο στην υφαντουργία ως χρωστική και στη βυρσοδεψία.
Λόγω της μορφολογίας του, το δάσος της Φολόης είναι ιδανικό για δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία και ιππασία και θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό φυσιολάτρη που θα το επισκεφθεί. Η οδική πρόσβαση στην περιοχή του δάσους γίνεται:
· από την πρωτεύουσα του Νομού Ηλείας, τον Πύργο, περνώντας από την Αρχαία Ολυμπία και τη Λάλα,
· από την Τρίπολη, είτε μέσω Αρχαίας Ολυμπίας, είτε μέσω Δίβρης (αρτηρία 111) και Κούμανης
· από την Πάτρα μέσω Πανόπουλου (αρτηρία 111), και Κούμανης.
και μπορεί να εντοπιστεί από τον χάρτη της google στον παρακάτω σύνδεσμο:
Η Φολόη σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ήταν τόπος κατοικίας των Κενταύρων. Η φαντασία των αρχαίων Ελλήνων ήθελε τους Κενταύρους να έχουν σώμα αλόγου και από τον τράχηλο και πάνω στήθος, χέρια και κεφάλι ανθρώπου. Ο Διόδωρος αναφέρει πως όταν οι Κένταυροι νίκησαν τους Λάπιθες, κατέβηκαν στην Ηλεία και κατέλαβαν την Φολόη. Από εκεί λήστευαν και φόνευαν τους διερχομένους και τους κατοίκους της περιοχής. Οι κάτοικοι, φοβισμένοι και τρομαγμένοι που πρώτη φορά έβλεπαν από μακριά άλογα, το πάνω μέρος των οποίων ήταν ανθρώπινο, να χάνονται στο δάσος και στα ρέματα, τους απεικόνιζαν στη φαντασία τους σαν τέρατα με αλογίσιο σώμα.
Ένας από τους Κενταύρους ήταν και ο Φόλος, γιος του Σειληνού και της Νύμφης Μελίας και φίλος του Ηρακλή. Εκ διαδοχής από τον προπάππου του ήταν φύλακας του υπερμεγέθους πιθαριού με το κρασί των Κενταύρων, το οποίο τους είχε προσφέρει ο Διόνυσος, με εντολή να το φυλάξουν και να το ανοίξουν μόνο όταν εμφανιστεί ο Ηρακλής. Ο Ηρακλής πήρε την εντολή από τον Ευρυσθέα να κάνει τον τέταρτο άθλο του, να συλλάβει δηλαδή ζωντανό τον Ερυμάνθιο κάπρο, που ζούσε στο όρος της Λαμπείας, Ερύμανθος και προκειμένου να πάρει πληροφορίες σχετικά με το ζώο πέρασε πρώτα από τη σπηλιά του Κένταυρου Φόλου. Ο Φόλος έτρωγε κρέατα ωμά όπως όλοι οι Κένταυροι, αλλά για να ευχαριστήσει τον Ηρακλή του προσέφερε ψητά. Ο Ηρακλής ζήτησε κρασί, αλλά όταν ο Φόλος θυμήθηκε την επιθυμία του Διόνυσου, δίστασε να ανοίξει το πιθάρι φοβούμενος τους άλλους Κενταύρους. Κατόπιν προτροπής του Ηρακλή άνοιξε το βαγένι με το χιλιόχρονο κρασί και του έδωσε να πιεί σε ασημένιο κύπελο. Η ευωδιά του παλιού δυνατού κρασιού απλώθηκε γρήγορα στις ρεματιές και στο δάσος, με αποτέλεσμα οι Κένταυροι να καταφθάσουν στη σπηλιά για να αρπάξουν το κρασί. Ακολούθησε τρομερή μάχη ανάμεσα στον Ηρακλή και τους Κενταύρους. Ο Ηρακλής χρησιμοποιώντας τα φαρμακερά βέλη που είχε βάψει από το αίμα της Λερναίας Ύδρας κατάφερε να εξοντώσει τους περισσότερους Κενταύρους και να καταδιώξει τους εναπομείναντες μέχρι το ακρωτήριο Μαλέα. Κατόπιν, ο Ηρακλής επανήλθε στη Φολόη, όπου βρήκε το φίλο του Φόλο να πεθαίνει, μιας και στην προσπάθεια του να θάψει τους συγγενείς Κενταύρους επιχείρησε να περιεργαστεί ένα βέλος που προηγουμένως θαύμαζε. Αυτό του διέφυγε και τον τραυμάτισε στο μεγάλο δάχτυλο του δεξιού ποδιού του και έτσι από το δηλητήριό του πέθανε. Τότε, λοιπόν, ο Ηρακλής τον έθαψε μεγαλοπρεπώς στην περιοχή που σκοτώθηκε και για να τον τιμήσει έδωσε στο δάσος και στην περιοχή το όνομα Φολόη.
Άρθρο του Κωνσταντίνου Κουτσοδόντη
Πηγές: http://www.foloiproject.gr/
