Αμφίπολη, η αρχή του ταξιδιού στο μύθο

Το 437 π.Χ. οι Αθηναίοι ιδρύουν αποικία στην περιοχή του Στρυμόνα, κοντά στις σημερινές Σέρρες, με το όνομα Αμφίπολη, σκοπεύοντας στον έλεγχο και την εκμετάλλευση των μεταλλείων του Παγγαίου από τα οποία εξορυσσόταν πολύτιμος χρυσός. Το 424 π.Χ., κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, ο στρατηγός των Σπαρτιατών, Βρασίδας, ανέβηκε στη Μακεδονία για να ενισχύσει τη σπαρτιατική παρουσία στη Χαλκιδική. Κατόρθωσε το 422 π.Χ. να καταλάβει τη σημαντικότατη για τον πλούτο της Αμφίπολη. Στη μάχη της Αμφίπολης, ο Βρασίδας σκοτώθηκε μαζί με ακόμη 6 Σπαρτιάτες, αλλά οι Αθηναίοι, με αρχηγό τον Κλέωνα, είχαν ήδη χάσει τη μάχη και 600 οπλίτες. Η μάχη αυτή οδήγησε στην ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του Πελοποννησιακού Πολέμου και στη σύναψη της προσωρινής “Νικιείου Ειρήνης” το 421 π.Χ. Η Αμφίπολη κατελήφθη αργότερα, το 358 π.Χ, από το Φίλιππο Β' και έγινε σημαντικότατο κέντρο της μακεδονικής αυτοκρατορίας. Εκεί, το 311 π.Χ φυλακίστηκαν από τον Κάσσανδρο η Ρωξάνη με το γιο της και νόμιμο διάδοχο του θρόνου, Αλέξανδρο Δ', όπου και δολοφονήθηκαν λίγο αργότερα την ίδια χρονιά. Στις μέρες μας επανήλθε στο προσκήνιο χάρις την ανακάλυψη ενός σπουδαίου τύμβου (Τύμβος Καστά). Οι πρώτες ανασκαφές στο λόφο ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1950 από τον αρχαιολόγο Δημήτριο Λαζαρίδη, ο οποίος ανακάλυψε κοντά στην επιφάνεια του λόφου πολλούς τάφους της “Εποχής του Σιδήρου” (11ος – 8ος αι. π.Χ), καθώς επίσης και το βάθρο πάνω στο οποίο στηριζόταν ο περίφημος “Λέων της Αμφίπολης”. Μέρη του τεράστιου αυτού μαρμάρινου αγάλματος με τη μορφή λιονταριού, είχαν ανακαλυφθεί από στρατιώτες το 1913 και το 1916, ενώ τα υπόλοιπα κομμάτια βρέθηκαν το 1937 κατά τη διάρκεια υδρευτικών και αποξηραντικών έργων στην περιοχή.

Φωτογραφία από Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού

Ο λέων υπολογίζεται ότι είχε κατασκευαστεί περί τον 4ο αι. π.Χ ως ταφικό μνημείο, ενώ εικάζεται ότι η αρχική του θέση ήταν στην κορυφή του τάφου της Αμφίπολης που ανακαλύφθηκε πρόσφατα.

Οι ανασκαφές σε αυτό το σημείο ξεκίνησαν ξανά το 2012 από την αρχαιολόγο Αι. Περιστέρη και αρχικά επικεντρώθηκαν στην αποκάλυψη του μαρμάρινου περιβόλου του τάφου. Στη συνέχεια, οι περαιτέρω ανασκαφές αποκάλυψαν την είσοδο του τάφου και το εσωτερικό του. Ο τάφος, μέχρι στιγμής, έχει βρεθεί να αποτελείται από 3 θολωτούς, μαρμάρινους θαλάμους. Στην είσοδό του βρέθηκαν δύο Σφίγγες, ενώ στον πρώτο θάλαμο δύο Καρυάτιδες, οι οποίες παρίστανται στην είσοδο του δευτέρου θαλάμου, του οποίου το δάπεδο βρέθηκε διακοσμημένο με ένα περίτεχνο ψηφιδωτό που απεικονίζει την “Αρπαγή της Περσεφόνης”.

Φωτογραφία από Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού

Το δάπεδο, τώρα, του τρίτου θαλάμου αποτελούν πώρινοι λίθοι, οι οποίοι αποδείχθηκε ότι σφράγιζαν ένα τεχνητό όρυγμα, στο βάθος του οποίου εντοπίστηκε ένας μεγάλος, κιβωτιόσχημος τάφος με το σκελετό του νεκρού, την ταυτότητα του οποίου δε γνωρίζουμε ακόμα. Σύμφωνα με τις υποθέσεις των υπεύθυνων αρχαιολόγων, ο τάφος τοποθετείται στα 325 - 300 π.Χ και εικάζεται ότι είναι έργο του Δεινοκράτη, δημιουργού του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο και σχεδιαστή της πόλης της Αλεξάνδρειας. Όποιες και να είναι οι περαιτέρω ανακαλύψεις για τον εντυπωσιακό αυτό τάφο, η ιστορική σημασία των ευρημάτων είναι μεγάλη και ανοίγει νέους δρόμους για τη γνώση και την κατανόηση των ταραγμένων ιστορικών χρόνων της εποχής του Μ. Αλεξάνδρου, που ο κόσμος των αυτόνομων και ανεξάρτητων πόλεων - κρατών φτάνει στο τέλος του και ανατέλλει η εποχή των πολυπολιτισμικών μεγαλουπόλεων μέσα σε ένα ενιαίο κράτος υπό κοινή διοίκηση.

Άρθρο από http://www.museummasters.gr/el/