Τα χωριά του Ταΰγετου

Γνωστός και ως «Τρούλος του Μοριά», ο Ταΰγετος ξεχωρίζει ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα βουνά της Ελλάδας χάρη στην πλούσια ιστορία του και στα μοναδικής αρχιτεκτονικής χωριά που τον περιβάλλουν. Με ύψος 2.405 μ., είναι το πιο ψηλό βουνό της Πελοποννήσου, φιλοξενώντας στην κορυφή του, το γνωστό εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, εκεί όπου κάθε χρόνο πραγματοποιείται λειτουργία ανήμερα της γιορτής του. Η άγρια ομορφιά του Ταΰγετου, τα ατελείωτα τοπία που καλύπτονται από χαμηλή βλάστηση και έρχονται σε απόλυτη αντίθεση με το γκρίζο χρώμα των βράχων, αλλά και τα απότομα μονοπάτια, μαζί με τα αμέτρητα φαράγγια, συνθέτουν ένα τοπίο σπάνιας ορεινής ομορφιάς, το οποίο σας καλεί να το ανακαλύψετε.

Μυστράς
Μόλις 5 χλμ ΒΔ της Σπάρτης συναντάμε το σημαντικότερο μεσαιωνικό μνημείο που διασώζεται μέχρι τις μέρες μας στην Ελλάδα. Η καστροπολιτεία του Μυστρά με τα πλακόστρωτα στενά, τα μοναστήρια, τις εκκλησίες και τα αμέτρητα αρχοντικά ζωντανεύει στον νου εικόνες από την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο Μυστράς - ή Μυζηθράς όπως αναφέρεται στο χρονογραφικό έργο του 14ου αιώνα «Χρονικό του Μορέως» εξελίχθηκε σε έναν σπουδαίο οικισμό, ο οποίος γνώρισε μεγάλη εμπορική ανάπτυξη και αποτέλεσε την πρωτεύουσα του Δεσποτάτου του Μορέως.
Ο οικισμός του Μυστρά είναι χωρισμένος σε 3 ζώνες. Την Άνω, την Κάτω και την Έξω Χώρα. Στην κορυφή βρίσκεται το κάστρο που χτίστηκε στα μέσα του 13ου αιώνα από τον Φράγκο πρίγκιπα Γουλιέλμο Β’ Βιλλεαρδουίνο, με μοναδική θέα στην κοιλάδα του Ευρώτα. Εξέχουσας σημασίας αξιοθέατα είναι ο Άγιος Δημήτριος, η Μητρόπολη του οικισμού, όπου στέφθηκε ο τελευταίος αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, και το γοτθικής αρχιτεκτονικής μοναστήρι της Παντάνασσας με τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Μυστρά φιλοξενεί γλυπτά, διακοσμητικα αντικείμενα καθώς και αντικείμενα καθημερινής χρήσης, τα οποία παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για την κοινωνική και θρησκευτική ζωή του Μυστρά κατά την βυζαντινή κυρίως περίοδο. Ο αρχαιολογικός χώρος του Μυστρά αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1989.

Λογκανίκος
Σε υψόμετρο 770 μ. στο βόρειο τμήμα της κοιλάδας του Ευρώτα, βρίσκεται ένα από τα ομορφότερα,ιστορικά χωριά της περιοχής. Ο Λογκανίκος έχει τις ρίζες του στην προϊστορία, καθώς σημαντικά ευρήματα που έχουν εντοπιστεί εδώ τοποθετούν την ύπαρξη οικισμού στην Ύστερη εποχή του Χαλκού. Ωστόσο, στο χωριό εντοπίζονται και πολλά  βυζαντινά μνημεία, τα οποία αποδεικνύουν πως η τοποθεσία κατοικήθηκε για πάρα πολλούς αιώνες. Ανάμεσα στα σημαντικά αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφθείτε είναι η βυζαντινή Μονή του Αγίου Γεωργίου, που χρονολογείται στο 1375 και η εκκλησία της Ανάληψης. Ακριβώς δίπλα στον ναό, ένα μισογκρεμισμένο πυργόσπιτο μοιάζει βγαλμένο από παραμύθι. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε και το Παλαιολόγειο Κάστρο του Λογκανίκου (χτισμένο πιθανότατα στο πρώτο μισό του 14ου αιώνα), για το οποίο οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει με σαφήνεια εάν κατασκευάστηκε κατά την ύστερη βυζαντινή περίοδο ή κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας.
Ο Λογκανίκος έπαιξε όμως σημαντικό ρόλο και στην οργάνωση της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Εδώ οι εύποροι άρχοντες και έμποροι του τόπου συναντιόντουσαν για να συντονίσουν τις ενέργειές τους κατά των Οθωμανών. Από τον ορεινό οικισμό καταπράσινοι δασικοί δρόμοι οδηγούν στα ψηλότερα σημεία του Ταΰγετου, στα Μέγα Πηγάδι, Τιμόρι, Στενό, Λίμνα, Κουτούνι και Ρεκίτσα, καθιστώντας το χωριό ιδανική αφετηρία για εξερεύνηση στο βουνό.

Άρνα
Λίγο πιο χαμηλά από τον Λογκανίκο, στα 700 μ. υψόμετρο, βρίσκεται ένα μικρό χωριό ανάμεσα σε επιβλητικά δέντρα. Η Άρνα είναι γνωστή για τα μεγάλα πανηγύρια που στήνονται στην κεντρική πλατεία, ωστόσο οι πεζοπόροι την ξεχωρίζουν λόγω του σηματοδοτημένου μονοπατιού Ε4, καθώς είναι αυτό που οδηγεί στο δάσος της Βασιλικής με τη συγκλονιστική άγρια ομορφιά. Μέσα στο ελατοδάσος, στα 1.490 μ. υψόμετρο, το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου περιμένει τους πιο τολμηρούς που θα καταφέρουν να το προσεγγίσουν. Στη διαδρομή, τα παλιά γεφύρια, οι νερόμυλοι και η πλούσια βλάστηση συνθέτουν ένα υπέροχο τοπίο. Πανέμορφα καρποφόρα δέντρα όπως μηλιές, καστανιές και καρυδιές δεσπόζουν μέσα στις καταπράσινες εκτάσεις, ενώ ένας πανύψηλος πλάτανος χαρίζει τη σκιά του στους θαμώνες των παραδοσιακών καφενείων του χωριού, σε ένα σκηνικό που μοιάζει βγαλμένο από κινηματογραφική ταινία.

Παρόρι
Περίπου 15 χλμ. έξω από τη Σπάρτη θα συναντήσετε το Παρόρι. Το λιθόστρωτο μονοπάτι που οδηγεί στο χωριό περνά μέσα από ένα πανέμορφο φυσικό τοπίο πριν καταλήξει στο μικρό εκκλησάκι της Παναγίας Ζαγούνας, το οποίο βρίσκεται στην είσοδο μιας σπηλιάς, με θέα που καθηλώνει. Το γραφικό Παρόρι είναι πραγματικά περικυκλωμένο από εκκλησίες και μονές, καθώς λίγο παρακάτω, περνώντας μέσα από ψηλούς ελαιώνες, θα συναντήσετε το Μοναστήρι της Φανερωμένης. Εναλλακτικά ακολουθήστε το ανηφορικό μονοπάτι που περνά μπροστά από τις πηγές του χωριού προς το φαράγγι της Λαγκάδας, ένα σημείο όπου η φύση είναι πραγματικά μαγευτική. Δίπλα, το σπηλαιο -εκκλησάκι της Λαγκαδιώτισσας, το οποίο χρονολογείται από τον 12ο αιώνα.

Πολυάραβος
Σε μία πλαγιά της οροσειράς του Ταΰγετου, ένας ερειπωμένος οικισμός χτισμένος στα 840 μέτρα υψόμετρο κουβαλά τη δική του σημαντική ιστορία. Το 1826 στο χωριό Πολυάραβος, με τα δεκάδες πέτρινα σπιτάκια χτισμένα πάνω στα βράχια, οι Μανιάτες νίκησαν τον στρατό του Ιμπραήμ, ο οποίος μετά από αυτή την ήττα διέταξε να σταματήσει η πολιορκία της Μάνης. Ανεβείτε στον λόφο του χωριού για να επισκεφθείτε την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, που χρονολογείται από τον 19ο αιώνα. Ο ναός έχει διατηρηθεί σε καλή κατάσταση μέχρι σήμερα και διαθέτει μία εντυπωσιακή καμπάνα καλυμμένη με ανάγλυφες παραστάσεις. Για να φτάσετε στον Πολυάραβο, θα ακολουθήσετε τον δρόμο που περνάει από το Σιδηρόκαστρο προς τη Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Αμέσως μετά, θα χρειαστεί να αφήσετε το αυτοκίνητό σας και να ακολουθήσετε για λίγη ώρα ένα δύσβατο μονοπάτι πριν φτάσετε στον οικισμό, ο οποίος προσφέρει υπέροχη θέα προς τις γύρω βουνοκορφές.