ΝΙΣΥΡΟΣ
Το νησί αυτό των Δωδεκανήσων έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα, που έχει «σμιλευθεί» από το ηφαίστειο. H χλωρίδα και η πανίδα του έχει επηρεαστεί καθοριστικά από την ηφαιστειακή του φύση. Τα διαδοχικά στρώματα λάβας και τέφρας τού έχουν προσδώσει έναν μοναδικό γεωλογικό χαρακτήρα, που συνιστά ταυτόχρονα και ξεχωριστό τοπίο, γεμάτο χρώματα και παράξενους σχηματισμούς. Το καλντερικό βύθισμα έχει διατηρηθεί και κάνει δυνατή την παρατήρηση της εσωτερικής δομής του ηφαιστείου. Στον πυθμένα του βρίσκονται κρατήρες με έντονη υδροθερμική δράση.
Όλα οδηγούν στο ηφαίστειο
Οι Αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν τον τρόπο δημιουργίας του νησιού. Ο Στράβωνας στα «Γεωγραφικά» του αναπαράγει τον μύθο των κατοίκων, οι οποίοι θεωρούσαν ότι η τρίαινα που εκσφενδόνισε ο Ποσειδώνας εναντίον του γίγαντα Πολυβώτη έσπασε ένα κομμάτι από την Κω και δημιουργήθηκε έτσι η Νίσυρος. Γνώριζαν λοιπόν πως η Νίσυρος και η Κως προέρχονται από παρόμοια πετρώματα, ενώ η δοξασία τους ότι κάτω από τη Νίσυρο βρίσκεται ακόμα ο γίγαντας υπαινισσόταν συμβολικά την ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Όλο το τοπίο, από τη μικρότερη πέτρα ως την εντυπωσιακή καλντέρα μπορεί να θεωρηθεί ένα ευρύτερο ηφαιστειολογικό μουσείο! Πόσω μάλλον όταν το ίδιο το μουσείο έχει γίνει σε ένα παλιό σχολείο στα Νικιά, πάνω στα χείλη της καλντέρας. Το σημείο είναι ιδανικό, αφού προσφέρει πανοραμική άποψη του εσωτερικού του ηφαιστείου.
Οι κύριοι χώροι του μουσείου φιλοξενούν τις εξής θεματικές ενότητες:
• Γένεση και δομή ηφαιστείων.
• Ηφαιστειακές διεργασίες και προϊόντα.
• Τα ηφαίστεια της Ελλάδας.
• Το Ηφαίστειο Νισύρου.
• Τα άλλα ενεργά ηφαίστεια της Ελλάδας.
• Ηφαίστεια-Περιβάλλον-Άνθρωπος.
Στον χώρο Πληροφόρησης, Παρατήρησης και Πειραμάτων μπορείτε να παρατηρήσετε με μικροσκόπια τα πετρώματα. Στη βιβλιοθήκη εκτίθεται πλούσια συλλογή βιβλίων και άρθρων ηφαιστειολογικού περιεχομένου και όχι μόνο. Πειραματικές συσκευές λειτουργούν για τους «μικρούς» επισκέπτες παρουσιάζοντας προσομοιώσεις των ηφαιστειακών εκρήξεων. Η επιστημονική ομάδα που δημιούργησε το μουσείο έχει φροντίσει ώστε ο επισκέπτης να περιηγείται σε ένα περιβάλλον που τον μεταφέρει νοητά μέσα στο ίδιο το ηφαίστειο. Ακόμα και ο φωτισμός παραπέμπει στην ίδια κατεύθυνση.
Χαρακτηριστικά πετρώματα, χάρτες, τομές, διαγράμματα, πρότυπα ηφαιστείων, φωτογραφίες, τρισδιάστατες κινούμενες απεικονίσεις και προσομοιώσεις σε Η/Υ αποκαλύπτουν τη γεωλογική ιστορία, όχι μόνο της Νισύρου, αλλά και όλου του ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου.
Απολαύστε ένα μοναδικό ταξίδι στο χρόνο…
Η σχετικότητα του χρόνου είναι η βασική αίσθηση που αμέσως αποκομίζει κανείς από την επίσκεψή του σε ένα τέτοιο μουσείο. Μια αίσθηση του χρόνου πολύ διαφορετική από εκείνη σε ένα, για παράδειγμα, ιστορικό ή αρχαιολογικό μουσείο. Εδώ θα έχετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε τα μυστικά του χρόνου της Γης σε μια κλίμακα που δεν έχετε φανταστεί. Τη δημιουργία των αλλεπάλληλων γεωλογικών στρωμάτων που μετριούνται, όχι με αιώνες, αλλά με χιλιάδες και εκατομμύρια έτη.
Ηφαιστειολογικό Μουσείο Νισύρου
Ανακαλύψτε τα μυστικά του χρόνου της Γης σε μια κλίμακα που δεν έχετε φανταστεί.
Παρότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα έχει ταυτιστεί με καταστροφικούς συνειρμούς, μια ηφαιστειακή έκρηξη μπορεί να έχει και ιδιαίτερα δημιουργική δράση. Το όμορφο νησί της Νισύρου για παράδειγμα, είναι το αποτέλεσμα εκτόξευσης οκτώ δισεκατομμυρίων τόνων λιωμένου πετρώματος, η οποία συνέβη 45.000 χρόνια πριν, ενώ το νησί πήρε την οριστική του μορφή πριν από 20.000 χρόνια και αφού μεσολάβησαν δύο άλλες εκρήξεις δημιουργίας.Το νησί αυτό των Δωδεκανήσων έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα, που έχει «σμιλευθεί» από το ηφαίστειο. H χλωρίδα και η πανίδα του έχει επηρεαστεί καθοριστικά από την ηφαιστειακή του φύση. Τα διαδοχικά στρώματα λάβας και τέφρας τού έχουν προσδώσει έναν μοναδικό γεωλογικό χαρακτήρα, που συνιστά ταυτόχρονα και ξεχωριστό τοπίο, γεμάτο χρώματα και παράξενους σχηματισμούς. Το καλντερικό βύθισμα έχει διατηρηθεί και κάνει δυνατή την παρατήρηση της εσωτερικής δομής του ηφαιστείου. Στον πυθμένα του βρίσκονται κρατήρες με έντονη υδροθερμική δράση.
Όλα οδηγούν στο ηφαίστειο
Οι Αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν τον τρόπο δημιουργίας του νησιού. Ο Στράβωνας στα «Γεωγραφικά» του αναπαράγει τον μύθο των κατοίκων, οι οποίοι θεωρούσαν ότι η τρίαινα που εκσφενδόνισε ο Ποσειδώνας εναντίον του γίγαντα Πολυβώτη έσπασε ένα κομμάτι από την Κω και δημιουργήθηκε έτσι η Νίσυρος. Γνώριζαν λοιπόν πως η Νίσυρος και η Κως προέρχονται από παρόμοια πετρώματα, ενώ η δοξασία τους ότι κάτω από τη Νίσυρο βρίσκεται ακόμα ο γίγαντας υπαινισσόταν συμβολικά την ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Όλο το τοπίο, από τη μικρότερη πέτρα ως την εντυπωσιακή καλντέρα μπορεί να θεωρηθεί ένα ευρύτερο ηφαιστειολογικό μουσείο! Πόσω μάλλον όταν το ίδιο το μουσείο έχει γίνει σε ένα παλιό σχολείο στα Νικιά, πάνω στα χείλη της καλντέρας. Το σημείο είναι ιδανικό, αφού προσφέρει πανοραμική άποψη του εσωτερικού του ηφαιστείου.
Οι κύριοι χώροι του μουσείου φιλοξενούν τις εξής θεματικές ενότητες:
• Γένεση και δομή ηφαιστείων.
• Ηφαιστειακές διεργασίες και προϊόντα.
• Τα ηφαίστεια της Ελλάδας.
• Το Ηφαίστειο Νισύρου.
• Τα άλλα ενεργά ηφαίστεια της Ελλάδας.
• Ηφαίστεια-Περιβάλλον-Άνθρωπος.
Στον χώρο Πληροφόρησης, Παρατήρησης και Πειραμάτων μπορείτε να παρατηρήσετε με μικροσκόπια τα πετρώματα. Στη βιβλιοθήκη εκτίθεται πλούσια συλλογή βιβλίων και άρθρων ηφαιστειολογικού περιεχομένου και όχι μόνο. Πειραματικές συσκευές λειτουργούν για τους «μικρούς» επισκέπτες παρουσιάζοντας προσομοιώσεις των ηφαιστειακών εκρήξεων. Η επιστημονική ομάδα που δημιούργησε το μουσείο έχει φροντίσει ώστε ο επισκέπτης να περιηγείται σε ένα περιβάλλον που τον μεταφέρει νοητά μέσα στο ίδιο το ηφαίστειο. Ακόμα και ο φωτισμός παραπέμπει στην ίδια κατεύθυνση.
Χαρακτηριστικά πετρώματα, χάρτες, τομές, διαγράμματα, πρότυπα ηφαιστείων, φωτογραφίες, τρισδιάστατες κινούμενες απεικονίσεις και προσομοιώσεις σε Η/Υ αποκαλύπτουν τη γεωλογική ιστορία, όχι μόνο της Νισύρου, αλλά και όλου του ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου.
Απολαύστε ένα μοναδικό ταξίδι στο χρόνο…
Η σχετικότητα του χρόνου είναι η βασική αίσθηση που αμέσως αποκομίζει κανείς από την επίσκεψή του σε ένα τέτοιο μουσείο. Μια αίσθηση του χρόνου πολύ διαφορετική από εκείνη σε ένα, για παράδειγμα, ιστορικό ή αρχαιολογικό μουσείο. Εδώ θα έχετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε τα μυστικά του χρόνου της Γης σε μια κλίμακα που δεν έχετε φανταστεί. Τη δημιουργία των αλλεπάλληλων γεωλογικών στρωμάτων που μετριούνται, όχι με αιώνες, αλλά με χιλιάδες και εκατομμύρια έτη.
