Κάλυμνος

Κάλυμνος ή Πόθια

Πρωτεύουσα και λιμάνι της Καλύμνου είναι η Πόθια, ένας πολύχρωμος νησιώτικος οικισμός αμφιθεατρικά χτισμένος στις παρυφές δύο αντικριστών λόφων. Ο οικισμός διατηρεί αξιόλογη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, αφού στα στενά του δρομάκια στέκουν αντικριστά παλιά αρχοντικά, επιβλητικά καπετανόσπιτα και μονόχωρα λαϊκά σπίτια σφουγγαράδων. Ένα από αυτά είναι το αρχοντικό Βουβάλη, οικία του πιο γνωστού σπογγέμπορα και ευεργέτη του νησιού. Κάθε συνοικία έχει και την δική της εκκλησία, αλλά πιο εντυπωσιακές θεωρούνται ο ναός Σωτήρος Χριστού (1861), με τον ασημένιο τρούλο και το μαρμάρινο τέμπλο του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά και ο ναός του Αγίου Νικολάου. Επιβλητικά κτήρια, όπως το Επαρχείο και το Δημαρχείο, μαρτυρούν τις αρχιτεκτονικές επιρροές της ιταλικής κατοχής στο νησί.

Γνωρίστε την ιστορία του τόπου με μια επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου δεσπόζει η περίφημη χάλκινη «Κυρά της Καλύμνου» ̇ στο Ναυτικό Μουσείο με αντικείμενα από ναυάγια που εξιστορούν την παράδοση και τις μεθόδους σπογγαλιείας, ενώ στο «Καλύμνικο Σπίτι» θα μάθετε περισσότερα για τον καλύμνικο τρόπο ζωής στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα. Απαραίτητη είναι μια επίσκεψη και στο επιβλητικό Κάστρο Χρυσοχεριάς, που χτίστηκε τον 15ο αι. από τους Ιωαννίτες Ιππότες. Στις παρυφές του θα συναντήσετε και τους τρεις πετρόκτιστους ανεμόμυλους, σήμα κατατεθέν του νησιού. Όταν τελειώσετε την βόλτα σας στα σοκάκια της χώρας- και αφού απολαύσετε την μαγευτική θέα της χώρας από την εκκλησία του Αγίου Σάββα- κατευθυνθείτε στον παραλιακό δρόμο για να δοκιμάσετε σ’ ένα από τα γραφικά ταβερνάκια το «σπινιάλο», τον μεζέ των βουτηχτάδων από φούσκες, αχινούς ή σαλάχια που συντηρούνται σε θαλασσινό νερό ή το «μούρι», γεμιστό αρνί ή κατσίκι στη γάστρα.

Γύρω από τη Χώρα της Καλύμνου ξεδιπλώνονται γραφικοί οικισμοί- όπως ο Πάνορμος, το Χωριό, τα Σκαλιά και οι Μυρτιές. Σε καμία περίπτωση μην παραλείψετε να επισκεφθείτε τον Βαθύ.


Πάνορμος

Παραθεριστικός οικισμός σε καταπράσινη περιοχή, με ωραίες ακρογιαλιές. Πολύ κοντά είναι η θέση «Tσουκαλαριό», όπου, όπως φαίνεται, υπήρχαν εργαστήρια αγγειοπλαστικής.

Xωριό

Παλιά πρωτεύουσα του νησιού, χτισμένη σε απόσταση ασφαλείας από τη θάλασσα, για να προστατεύεται από τους πειρατές. Είναι γραφικός οικισμός και οι 3.000 κάτοικοί του διατηρούν τις παραδόσεις του νησιού ζωντανές. Αξίζει να δείτε την εκκλησία της Παναγιάς Χαριτωμένης (1794), με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο κι επιχρυσωμένο τέμπλο της και το βυζαντινό Μεγάλο Κάστρο (11ου αι.), που μετασκευάστηκε και διευρύνθηκε τον 15ο αι., αποτελώντας το κατ’ εξοχήν οικιστικό κέντρο του νησιού. Στο εσωτερικό του σώζονται εννέα εκκλησίες με τοιχογραφίες του 15ου -16ου αι., ενώ από εδώ έχετε εκπληκτική θέα στο Χωριό και την Πόθια. Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε τον Προφήτη Ηλία, στην ψηλότερη κορυφή του νησιού πάνω από το κάστρο, την εκκλησία του Χριστού της Ιερουσαλήμ, 500μ. δυτικά του οικισμού, χτισμένη με πέτρες από ναό του Απόλλωνα, που υπήρχε εδώ. Στο προαύλιό της εντοπίστηκαν αγάλματα που χρονολογούνται στην ελληνιστική περίοδο (2ου αι. π.Χ.). Τέλος, μπορείτε να κάνετε μια στάση στα ερείπια της αρχαίας πόλης, στη θέση «Δάμος», στα βόρεια του Χωριού.

Bαθύς

Ένα από τα κοσμήματα του νησιού, μια πράσινη πινελιά στο άγονο τοπίο των βράχων είναι ο Βαθύς, με την εύφορη, γεμάτη εσπεριδοειδή κοιλάδα. Τα σπίτια απλώνονται αραιά μέσα στον κάμπο και πυκνώνουν προς τον μυχό του κλειστού όρμου. Ο οικισμός της Ρήνας, που αναπτυσσόταν στις πλαγιές των λόφων κοντά στο λιμάνι, καταστράφηκε στις αρχές του 15ου αι. από τους πειρατές.

Αξίζει να δείτε τα Ελληνικά, τον καλύτερα ίσως διατηρημένο παλαιοχριστιανικό οικισμό του ελλαδικού χώρου, καθώς τα οικοδομήματα σώζονται σε εντυπωσιακή κατάσταση. Ο οικισμός περιλαμβάνει και έξι παλαιοχριστιανικές εκκλησίες, ενώ στο δυτικό τμήμα του βρίσκεται ο βυζαντινός ναός της Παναγιάς Κυρα-Χωστής με θαυμάσιες τοιχογραφίες από τον 11ο μέχρι τον 14ο αι. Επισκεφθείτε το καστρομονάστηρο της Παναγίας της Κυράς Ψηλής, 6 χλμ. Β, χτισμένο σε απόκρημνη θέση. Μέρος της εκκλησίας έχει χτιστεί στο κοίλωμα του βράχου. Τον Δεκαπενταύγουστο, που γίνεται πανηγύρι, τα κελιά χρησιμεύουν ως ξενώνες.

Οι πιο θαρραλέοι μπορείτε να επισκεφθείτε επίσης το σπήλαιο Δασκαλειό, όπου εντοπίστηκαν προϊστορικά ευρήματα. Η πρόσβαση σ’ αυτό είναι δύσκολη και απαιτητική! Μια στάση αξίζει επίσης στην αρχαία ακρόπολη, στα Στημένια (5 χλμ. ΒΔ), που χρησιμοποιούσαν ως τους βυζαντινούς χρόνους.

Μυρτιές

Πανέμορφος οικισμός-αξιοθέατο, που πήρε το όνομά του από τις άφθονες μυρτιές της περιοχής. Πίσω του υψώνονται εντυπωσιακοί βράχοι. Ο οικισμός είναι ακριβώς απέναντι από την Τέλενδο και από εδώ φεύγουν τα καΐκια που συνδέουν τα δύο νησιά. Μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε τον οικισμό Μελιτσαχά με υπέροχο ηλιοβασίλεμα και την ενδιαφέρουσα εκκλησία του Αϊ-Γιάννη.

Μασούρι

Μικρός παραθαλάσσιος οικισμός με φόντο επιβλητικούς βράχους και μεγάλη αμμουδερή παραλία. Αξίζει να δείτε τα ερείπια βυζαντινού κάστρου στη θέση Καστέλλι.

Εμπορειός

Πρόκειται για το πιο απομακρυσμένο χωριό από την πρωτεύουσα του νησιού. Στην αρχαιότητα υπήρξε εμπορικό κέντρο, αφού το λιμάνι του είναι προστατευμένο από τους ανέμους λόγω των νησιών Τέλενδος και Καλαβρός. Αξίζει να δείτε το κάστρο, όπου σώζονται τμήματα από κυκλώπεια τείχη, και τον πύργο τους. Περίπου 7 χλμ. ΝΑ βρίσκεται το χωριό Σκαλιά, χτισμένο αμφιθεατρικά, με ωραία θέα στην Τέλενδο και στον Καλαβρό, ενώ 10 χλμ. ΝΑ ο όρμος του Αργινώντα, ένα επιβλητικό τοπίο με υπέροχα νερά.

Κοντινά νησιά

Από την πανέμορφη Κάλυμνο μπορείτε να περάσετε και στα νησιά Τέλενδος και Ψέριμος, για απόλυτη ηρεμία και γαλήνη.