Ιδιαίτερα όμορφη πόλη (10.000 κάτοικοι), χτισμένη αμφιθεατρικά σε πευκόφυτη πλαγιά. Γνωστή από την αρχαιότητα, ήταν λιμάνι και στρατιωτικό κέντρο της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Λόγω της στρατηγικής θέσης της, αποτέλεσε συχνά το μήλον της έριδος μεταξύ των κατακτητών της. Είναι γνωστή για την περίφημη ναυμαχία, όπου ο τουρκικός στόλος καταστράφηκε από τις ενωμένες ευρωπαϊκές δυνάμεις (Οκτώβριος 1571), στην οποία πήρε μέρος ως στρατιώτης σε ισπανικό πλοίο, ο συγγραφέας του «Δον Κιχώτη», Μιγκέλ Ντε Θερβάντες. Η Ναύπακτος συμμετείχε στην Επανάσταση του 1821 και απελευθερώθηκε το 1829.